Birika la Bethesda lilikuwa mojawapo ya maeneo ya kihistoria na kidini yaliyopatikana Yerusalemu, karibu na Mlango wa Kondoo. Birika hili linatajwa katika Yohana 5:1-9, ambapo lilikuwa maarufu kwa sifa yake ya uponyaji. Andiko hili linaeleza kuwa watu wengi wenye magonjwa mbalimbali walikusanyika hapo wakisubiri maji yatibuliwe, kwani waliamini kuwa malaika wa Bwana alishuka mara kwa mara na kuyatingisha, na mtu wa kwanza kuingia aliponywa ugonjwa wake.
1. Asili ya Birika la Bethesda
Kihistoria, birika hili lilikuwepo tangu karne ya 2 K.K., wakati wa utawala wa Wagiriki (Hellenistic period). Tafiti za akiolojia zimeonyesha kuwa birika la Bethesda lilikuwa sehemu ya mfumo wa mabirika mawili ya maji yaliyotumiwa kwa ajili ya shughuli za kidini, ikiwa ni pamoja na utakaso wa kidini wa Wayahudi (Shanks, 2004). Katika kipindi cha baadaye, eneo hili lilihusishwa na uponyaji, labda kutokana na imani za kidini zilizoenea katika tamaduni mbalimbali, kama ilivyoonekana katika desturi za Kigiriki na Kirumi ambapo maji yalihusianishwa na uponyaji wa miujiza (Machen, 2012).
2. Jinsi Uponyaji Ulivyotokea
Kulingana na Yohana 5:4 (ambayo haipo katika baadhi ya tafsiri za kisasa za Biblia), uponyaji ulifanyika kwa utaratibu ufuatao:
Malaika wa Bwana alishuka kwa wakati fulani na kuyatikisa maji.
Watu walijua kuwa maji yametibuliwa kwa kuona mabadiliko ya kimwili—maji yakitikisika ghafla.
Mtu wa kwanza kuingia baada ya maji kutibuliwa aliponywa ugonjwa wake, bila kujali hali yake ya awali.
Imani ya uponyaji kutoka kwa maji haikuwa jambo geni katika dunia ya kale. Kwa mfano, Warumi na Wagiriki walikuwa na maeneo mengi ya uponyaji yaliyohusiana na maji, kama vile hekalu la Asklepios, mungu wa uponyaji katika imani za Kigiriki (Machen, 2012).
3. Ukomo wa Uponyaji Katika Birika
Ingawa Biblia haisemi wazi ni lini tiba katika birika la Bethesda ilianza au ilikoma, kuna mambo muhimu yanayoashiria mwisho wa desturi hiyo:
i. Yesu Kristo Kama Mponyaji wa Kweli
Katika Yohana 5:5-9, Yesu alikutana na mtu aliyekuwa mgonjwa kwa miaka 38, ambaye alilalamika kuwa hakuwa na mtu wa kumsaidia kuingia ndani ya maji. Badala ya kumtaka aingie birikani, Yesu alimwambia:
"Simama, jitwike godoro lako, uende." (Yohana 5:8).
Hii ilionyesha kwamba Yesu ndiye aliyekuwa na mamlaka ya kweli ya kuponya, pasipo kutegemea maji ya birika.
ii. Uharibifu wa Yerusalemu (70 B.K.)
Mwaka 70 B.K., Warumi walipoangamiza Yerusalemu na Hekalu la Kiyahudi, ni dhahiri kuwa maeneo mengi ya kidini, pamoja na birika la Bethesda, yaliharibiwa. Kuanzia hapo, desturi ya watu kusubiri uponyaji kutoka kwenye maji hayo ilikoma.
iii. Kuhama kwa Msingi wa Uponyaji Kiroho
Baada ya kifo na ufufuo wa Yesu, mafundisho ya Ukristo yalihamisha msingi wa uponyaji kutoka kwa desturi za kidini kama hiyo kwenda kwenye imani ndani ya Yesu Kristo. Katika Yakobo 5:14-15, Biblia inaeleza kuwa uponyaji wa kweli upo katika maombi na imani, si katika maji ya birika au ibada za kimila.
Hitimisho
Birika la Bethesda lilikuwa sehemu ya kihistoria na ya kidini ambayo ilihusishwa na uponyaji wa miujiza kwa muda mrefu. Hata hivyo, ujio wa Yesu Kristo ulifunua kuwa nguvu za kweli za uponyaji hazikutoka kwa maji bali katika imani ndani yake. Hatimaye, baada ya uharibifu wa Yerusalemu na kuenea kwa Ukristo, tiba hii katika birika ilikoma na nafasi yake kuchukuliwa na uponyaji wa kiroho kupitia jina la Yesu Kristo.
---
Marejeo
Biblia, Yohana 5:1-9; Yakobo 5:14-15
Shanks, H. (2004). Jerusalem: An Archaeological Biography. Biblical Archaeology Society.
Machen, J. G. (2012). The Origin of Paul’s Religion. Wipf and Stock Publishers.
Hakuna maoni:
Chapisha Maoni